“Có
rất nhiều thời điểm nguy hiểm mà tuyệt nhiên không thể nói hay viết ra
sự thật. Nó có khả năng xúc phạm và làm tổn thương ghê gớm. Rồi bạn sẽ
nhận ra rằng: với những người càng gần gũi bao nhiêu, bạn càng phải thận
trọng bấy nhiêu để che giấu sự thật. Thường thì im lặng là một tính
tốt. Nó còn là một kỹ năng tuyệt vời. Đứa con nít nào cũng có thể bật ra
sự thật trước khi lường tới hệ quả. Phải rất trưởng thành mới có khả
năng trân trọng giá trị của sự im lặng.” (1)
Khi bạn vừa mới học
mẫu giáo, bạn đã được cô giáo dạy rằng sự thật lúc nào cũng tốt. Nhưng
khi trưởng thành, không ít thì nhiều, mọi người đều nhận ra rằng đôi khi
sự thật gây nên những hậu quả cực kì nghiêm trọng.
Có rất nhiều trường hợp mà tốt nhất là sự thật không nên được tiết lộ.
Một
món ăn không hợp với khẩu vị của bạn những mẹ bạn đã mất rất nhiều công
sức để nấu cho cả nhà. Một lời động viên dành cho sự thất bại liên tiếp
của người anh trai do năng lực của anh không đủ…
Đa số các lời
nói dối “white-lie”, theo kiểu không-nói-ra-sự-thật-thì-tốt-hơn đều diễn
ra giữa những người thân yêu. Lý do mọi người thường đưa ra để biện
minh cho những lời nói dối này là “không có hại gì cả, lại còn giúp
người khác được vui thì tại sao không?”
Mẹ của bạn thân tôi có
lần nói với tôi rằng bà có một cô con gái không hề sâu sắc. Đơn giản là
vì trong mắt bà, cô bạn tôi lúc nào cũng là một người lạc quan, vui vẻ,
luôn luôn cười hi hi he he. Chưa bao giờ người mẹ chứng kiến cảnh con
mình u sầu vì một chuyện gì.
Nhưng bà không hề biết rằng mỗi khi
cô ấy gặp bà, toàn bộ những chuyện không vui đều được dẹp qua một bên.
Cho dù cô bạn tôi đang stress đến cực độ, hoặc buồn đến mức muốn chết đi
được nhưng hễ mẹ cô gọi là người mẹ ấy luôn nghe được giọng nói cực kì
tươi tỉnh và lạc quan của cô con gái cưng.
Câu trả lời cho những
lần giả bộ “con ổn” này của cô ấy cực kì đơn giản: Mình không muốn mẹ
mình lo. Vì gia đình, mình có thể làm nhiều chuyện khác nữa kìa chứ chỉ
có mấy câu nói dối hay những
cảm xúc không thật thì có vấn đề gì đâu.”
Cô
ấy đã “không thành thật” với mẹ của mình, nhưng đổi lại, nó làm giảm đi
những lo toan vốn đã đè nặng lên người phụ nữ của gia đình, phải chăng
sự che giấu đó là điều đáng hoan nghênh.
Trong phim “The reader”,
nhân vật của nữ diễn viên Kate Winslate chấp nhận ở tù để bảo vệ sự
thật rằng cô bị mù chữ. Có người sẽ nói, không biết đọc không biết viết
thôi mà, có gì quan trọng lắm đâu mà phải đánh đổi bằng rất nhiều năm bị
giam cầm.
Đây là vấn đề thuộc về quan điểm của mỗi người nên
không thể phân định được đúng hay sai. Chỉ có điều, nếu bạn đã chọn điều
mà bạn cho là quan trọng với bạn nhất, thì bạn phải chấp nhận hy sinh
những điều còn lại. Khi đó, nói lên sự thật hay không, không quan trọng.
Mà quan trọng nhất là bản thân của bạn cảm thấy vui vẻ và chấp nhận đi
tới cùng cho sự lựa chọn của mình.
Có
một cặp vợ chồng già hạnh phúc. Người chồng luôn luôn tự hào về tình
yêu của hai người, vì ông tin rằng cả hai người chưa một lần nào phản
bội người kia.
Nhưng vào đúng ngày Valentine, người vợ lại thú
tội với ông về một lần lầm lỡ với chính bạn thân của chồng. Kể từ thời
khắc biết được sự thật, mọi thứ xung quanh người chồng như đổ sụp.
Ông
nói với người vợ đúng một câu: “Sự thật của em làm cho tất cả những
điều khác trở thành giả dối.” rồi bỏ đi. Đó là hai nhân vật vợ chồng già
trong bộ phim Valentine’s Day. Kết phim, người chồng tha thứ cho người
vợ, hai người vui vẻ khiêu vũ cùng nhau.
Giống như điều mọi
người vẫn thường hay nói: chỉ cần là sự thật, thì dù có tệ hại đến đâu
bạn cũng sẽ được tha thứ. Nhưng có ai dám nói chắc chắn rằng cuộc sống
của người chồng sẽ quay về được như trước khi ông biết được điều phũ
phàng đó. Người ta có thể tha thứ cho sự thật, nhưng quên những điều đau
lòng mà nó đem đến thì không phải ai cũng có thể làm được.
Đối
với một người biết cân nhắc, có lý do cụ thể và quan trọng là phải biết
đặt “quyền lợi” của người người “bị” nghe những lời nói dối lên trên
hết, thì việc che giấu sự thật sẽ được chấp nhận.
Tuy nhiên, có
một người bạn tuyệt đối không được nói dối: đó chính là bản thân bạn. Dù
bạn không nói ra, nhưng sự thật vẫn cứ là sự thật. Bạn phải biết thừa
nhận nó thì bạn mới có thể trở thành một người giữ bí mật tốt.
Vì thế, bạn hãy cứ tiếp tục giữ những sự thật cho riêng bản thân mình, và “đừng bao giờ cố qua mặt kẻ trong gương” (2), nhé!
Thuần Túy